حقیقت، وجود و تقرر؛ تاملی تاریخی درباره‌ی نظر صدرا در باب تحقق وجود در برابر نظر میرداماد

author

Abstract:

 یکی از استدلال‌های صدرا (که تنها یک مقدمه دارد) برای نظریه‌ای که امروزه تحت عنوان «اصالت وجود» نامیده می‌شود چنین است: چون حقیقت هر چیز همان وجودش است که بواسطه‌ی آن وجود احکام و آثار آن چیز بر آن حمل می‌شود، پس وجود نسبت به آن چیز اولی به تحقق است. این نوشتار قصد دارد تنها مقدمه این استدلال را در بستری تاریخی واکاوی کند. شواهدی ارائه خواهد شد که چگونه این مقدمه در تقابل با نظر میرداماد در باب وجود مطرح شده است. بنا بر نظر میرداماد وجود موخر از تقرر ماهیت است. در مقابل برای صدرا وجود مقدم بر ماهیت است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی‌ تطبیقی‌ وجود خارجی حرکت از نظر میرداماد و ملاصدرا

چیستی حرکت‌ و چگونگی وجود آن‌ در جهان‌ خارج‌ از جمله‌ مهم‌ترین ‌مباحث‌ فلسفی‌ است‌ که‌ از یونان‌ باستان‌ تا دوره‌ی‌ اسلامی،‌ فکر حکیمان‌ را به‌ خود مشغول‌ کرده‌ است.‌ در پاسخ‌ به‌ این‌ پرسش‌ که‌ حرکت‌ با حفظ‌ وحدت‌، در جهان‌ خارج،‌ امری‌ گسسته‌ است یا متصل‌، چهار نظریه‌ میان‌ فیلسوفان‌ مطرح‌ شده‌ است‌. میرداماد، برخلاف‌ فیلسوفان‌ پیش‌ از خود، نخستین‌ فیلسوف‌ مسلمان‌ است‌ که‌ آشکارا از تحقق‌ خار...

full text

یکسانی حقیقت وجود و واجب الوجود از نظر ملاصدرا

ملاصدرا، مانند دیگر فیلسوفان، حقیقت وجود یا «وجود بما هو وجود» را موضوع فلسفه می داند. حقیقتِ وجود متن و واقعیت خارجی است، که ملاصدرا اصالت آن را ثابت می کند. وی در جای جای فلسفه خود خصوصیاتی برای این حقیقت ذکر می کند و بنیان مباحث فلسفی را بر آن بنا می نهد. نکته قابل توجه آن است که با مقایسه این خصوصیات با ویژگی های واجب الوجود، مشخص می شود که مراد ملاصدرا از حقیقت وجود همان واجب الوجود است. بر...

full text

وجود جهان خارج در نظر لاک

باور ما به واقعیت اشیاء و اشخاصی که با آن‌ها سروکار داریم، موضوع بحثی بنیادین در فلسفه با نام «وجودِ جهان خارج» است. پرسش اساسی آن است که آیا ما به وجود جهانِ خارج معرفت داریم یا نه. از ‌‌مهم‌ترین پاسخ‌هایی که به این مسئله داده شده است، نظریۀ واقع‌باورانۀ جان لاک است که در این مقاله دیدگاه او را بررسی می‌کنیم. از نظر لاک، ما به وجود جهان خارج مادی معرفتِ حسی داریم، اما آنچه او «معرفت حسی» می‌نامد،...

full text

بازسازی نظر خیام درباره وجود

حکیم عمر خیام با آن که از فلسفه مشا به حساب می آید در چند رساله فلسفی خود به دفاع از نظریه اصالت ماهیت پرداخته و وجود را امری اعتباری و ذهنی می داند وی برای اثبات نظر خود از سه دلیل بهره برده و به شش اشکال پاسخ داده است وی اتصاف ماهیت به وصف وجود را به واسطه تعلق جعل به ماهیت می داند بنابراین تعقل ماهیات و وجود ذهنی انها نیازی به وجود ندارد مفهوم وجود به نظر وی از اوصاف عامه است و روشن ترین مفه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 1

pages  85- 106

publication date 2016-05-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023